2025 թվականի առաջին կիսամյակի ընթացքում Հայաստանում գրանցված օտարերկրյա ներդրումների մաքուր ներհոսքը կազմել է մոտ 48 միլիարդ դրամ, մինչդեռ 2024-ի նույն ժամանակահատվածում այդ ցուցանիշը եղել է 107.2 միլիարդ դրամ՝ ըստ Հայաստանի վիճակագրական կոմիտեի։
Այս նվազման հիմնական աղբյուրներն են եղել Ռուսաստանն ու օֆշորային գոտիները, հայտնում է Sputnik Արմենիան։
ՌԴ-ից ներդրումների մաքուր արտահոսքը կազմել է 55.1 միլիարդ դրամ՝ ներառյալ ուղղակի ներդրումների մոտ 27 միլիարդ դրամի կրճատումը։ 2024 թվականին այդ երկու ցուցանիշները դրական են եղել՝ համապատասխանաբար 10.2 և 8.7 միլիարդ դրամ։
Ներդրումային տվյալներն ընդգրկում են նաև ապրանքների ու ծառայությունների դիմաց կատարված վճարումները։ Քանի որ Հայաստանի ու Ռուսաստանի միջև ապրանքաշրջանառությունը նվազել է, մասնավորապես՝ ոսկու վերաարտահանման նվազման հետևանքով, դա կարող է անդրադարձած լինել ներդրումների վրա։ Ուղղակի ներդրումների անկումը, ամենայն հավանականությամբ, պայմանավորված է նաև ռուսական ՏՏ ընկերությունների՝ Հայաստանում ունեցած ակտիվության նվազումով։
Լյուքսեմբուրգը կրկին դարձել է օտարերկրյա ներդրումների խոշոր աղբյուր, որի մուտքերը կազմել են 23.7 միլիարդ դրամ՝ բացառապես ուղղակի ներդրումների տեսքով։
Սա կապվում է «Corporacion America» ընկերության գործունեության հետ, որը պատկանում է հայկական ծագում ունեցող Էռնեկյանների ընտանիքին։ Ընկերությունն ամբողջ աշխարհում կառավարում է մի քանի տասնյակ օդանավակայան, այդ թվում՝ Երևանի «Զվարթնոց» և Գյումրու «Շիրակ» օդանավակայանները։
Ֆինանսական հոսքեր են գրանցվել Սինգապուրից և Ղազախստանից։ Սինգապուրից ներհոսքը կազմել է 22 միլիարդ դրամից մի փոքր ավելի, որի 100%-ը եղել է անուղղակի՝ ուղղված ֆինանսական գործարքներին։ Նմանատիպ պատկեր է նկատվել Ղազախստանի պարագայում, որտեղ ներդրումների մաքուր հոսքը կազմել է 24.4 միլիարդ դրամ՝ նույնպես հիմնականում անուղղակի ձևով։
Կիպրոսից գրանցվել է 10.2 միլիարդ դրամի ներդրումային արտահոսք, հիմնականում ուղղակի ներդրումների նվազման հաշվին։
«Ըստ ամենայնի, սա կապված է «Հայաստանի էլեկտրական ցանցեր» ընկերության ներդրումային կրճատման հետ, որի բաժնետոմսերի մի մասը պատկանում է Սամվել Կարապետյանի ընտանիքի կողմից Կիպրոսում գրանցված կառույցին»,– ասվում է հրապարակման մեջ։
ԱՄԷ-ից ներդրումների հոսքն անկում է գրանցել 9.3 միլիարդ դրամով, որից մեծ մասը՝ ուղղակի ներդրումների կրճատման հաշվին։ Այս նվազումը, հնարավոր է, կապված է «Այգ-1» արևային էլեկտրակայանի ծրագրի հետ, որի իրականացումը հաճախ հետաձգվել է։ Նախագիծը կյանքի է կոչվում «Masdar» ընկերության մասնակցությամբ, սակայն խոչընդոտ է դարձել նաև հայկական գործընկերոջ՝ «ԱՆԻՖ»-ի լուծարումը։
Հատկանշական աճ է գրանցվել Կանադայից ներհոսքում, որը նախորդ տարվա նույն շրջանում կազմել է 1.3 միլիարդ դրամ, իսկ այս տարի՝ 8.2 միլիարդ դրամ։ Բոլոր ներդրումներն էլ համարվում են ուղղակի և հավանաբար կապված են հանքարդյունաբերության ոլորտի հետ։
«Lydian» ընկերությունը, որը նախատեսում է շահագործել Ամուլսարի հանքը, այլևս գրանցված չէ Վիրջինյան կղզիներում։ Նրա հիմնական բաժնետերերն այժմ Կանադայում են։ Ընկերության մինորիտար բաժնետեր է նաև ՀՀ կառավարությունը։ Բացի «Lydian»-ից, ոլորտում գործում է ևս մեկ կանադական ընկերություն։
Նշված փոփոխությունների արդյունքում Ջերսիից ու Վիրջինյան կղզիներից ներդրումների ծավալը նվազել է։ Ընդհանրապես, 2025 թվականի առաջին կիսամյակում օֆշորային ուղղությունները զգալի նվազում են գրանցել՝ հնարավոր է՝ միջազգային ֆինանսական կառույցների խստացած պահանջների ազդեցությամբ։
ԱՄՆ-ից ներդրումները նվազել են՝ 8.5 միլիարդ դրամից դառնալով 2.9 միլիարդ, մինչդեռ Շվեյցարիայից աճել են՝ 7.1-ից հասնելով 18.1 միլիարդ դրամի։ Շարունակվել է ֆրանսիական ներդրումների արտահոսքը՝ -2.4 մլրդ դրամ։
