Amnesty International միջազգային իրավապաշտպան կազմակերպությունը սկսել է լայնածավալ արշավ՝ կոչ անելով անհապաղ ազատ արձակել ադրբեջանցի հետազոտողներ Բահրուզ Սամեդովին և Իքբալ Աբիլովին։ Արշավի նպատակն է ընդգծել երիտասարդ գիտնականների բանտարկության անարդար բնույթը՝ կոչ անելով գործողություններ ձեռնարկել թե՛ Ադրբեջանի ներսում, թե՛ միջազգային մակարդակում։
Կազմակերպությունը կոչ է արել նամակներ գրել Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևին՝ որպես արշավի մաս, գրում է Factor.am-ը։
Amnesty International-ը Բահրուզ Սամեդովի և Իքբալ Աբիլովի նկատմամբ քրեական հետապնդումն ու դատապարտումը համարում է Ադրբեջանում քննադատների, գիտնականների և մարդու իրավունքների պաշտպանների դեմ շարունակվող բռնաճնշումների արշավի մի մաս։
Amnesty International-ը ընդգծել է, որ Սամեդովի և Աբիլովի դեմ հարուցված գործերն Ադրբեջանի իշխանությունների կողմից քննադատողներին, գիտնականներին և մարդու իրավունքների պաշտպաններին ճնշելու լայն շրջափակման մասն են կազմում։
«Այս անձինք թիրախավորվել են պարզապես իրենց խաղաղ արտահայտման ազատության իրավունքն իրացնելու համար: Իքբալ Աբիլովի և Բահրուզ Սամեդովի երկարատև ազատազրկման դատավճիռները նախատեսված են ակադեմիական քննադատությունը լռեցնելու և նրանց քաղաքականապես զգայուն հարցերից հեռացնելու համար»,–ասվում է հոդվածում։
Կազմակերպությունը շեշտել է, որ Ադրբեջանի իշխանությունները պետք է անհապաղ և առանց որևէ պայմանների ազատ արձակեն երկու գիտնականներին՝ ապահովելով նրանց հիմնարար իրավունքների պաշտպանությունը։
«Ապահովեք, որ նրանք ազատ արձակվելուց առաջ ստանան համարժեք բժշկական օգնություն և թույլ տվեք օմբուդսմենին ու անկախ դիտորդներին այցելել կալանավայրեր։ Միևնույն ժամանակ, մենք պահանջում ենք անհապաղ դադարեցնել լրագրողների, ակտիվիստների և խաղաղ քննադատների նկատմամբ բռնաճնշումները Ադրբեջանում և լիովին պահպանել մարդու իրավունքների վերաբերյալ միջազգային պարտավորությունները։ Ադրբեջանի իշխանությունները շարունակում են չարաշահել քրեական արդարադատության համակարգը՝ մարդու իրավունքների և խոսքի ազատության վերաբերյալ քննադատական տեսակետներն ու գիտական հետազոտությունները ճնշելու համար»,–հայտարարել է կազմակերպությունը։
Բահրուզ Սամեդովը 2025 թվականի հունիսին դատապարտվել է 15 տարվա ազատազրկման՝ մեղադրվելով պետական դավաճանության մեջ։ Մեղադրանքի հիմքում իբր նրա համագործակցությունն է Հայաստանի հետախուզական ծառայությունների հետ։
Իքբալ Աբիլովը, ով հայտնի է թալիշ ժողովրդի լեզվի, մշակույթի և պատմության պահպանմանն ուղղված գործունեությամբ, 2025 թվականի մայիսին դատապարտվել է 18 տարվա ազատազրկման։ Նրան մեղադրել են պետական դավաճանության և ազգային թշնամանք սերմանելու մեջ։ Նա ևս, ըստ իշխանությունների, գործակցել է ՀՀ համապատասխան կառույցների հետ։
Երկու գիտնականներն էլ կտրականապես հերքել են իրենց վերագրվող մեղադրանքները՝ հայտարարելով, որ գործն ամբողջությամբ քաղաքական շարժառիթներ ունի։
